Urfa Milletvekilimiz İbrahim Ayhan'ın TRT Belgesel kanalında yayınlanan “Suların Ateşin ve Taşların İmparatorluğu” adlı belgesel ile ilgili olarak Başbakan BinaliYILDIRIM'ın yanıtlaması talebi ile verdiği soru önergesi:
Göbekli Tepe bugün tüm dünyanın merak ettiği, dünyanın en önemli arkeolojik alanlarından biri, belki de en önemlisi. 15 yıl gibi kısa bir sürede insanlık tarihinin anlaşılmasına yönelik açığa çıkarılan bilgiler ve eserler hem bilim insanlarının hem de tüm dünyanın ufkunu açmış durumda. Sadece arkeoloji dünyasının değil tüm dünyanın ilgi ve merakla takip ettiği bir arkeolojik alanın ‘Cazibe Merkezlerini Destekleme’ programı altında hazırlanan bir ‘belgesel’ Göbekli Tepe’yi oldukça zor duruma düşürebilecek şekilde hazırlanmıştır.
TRT Belgesel Kanalında “Cazibe Merkezlerini Destekleme” programı adı altında hazırlanan “Suların, Ateşin ve Taşların İmparatorluğu” isimli belgeselde, insanlık tarihinin en önemli yapılarından biri olan Göbekli Tepe’nin, İbrahim Peygamber’in yıktığı putların yer aldığı tapınak olabileceği ima edildi.
TRT, Diyarbakır Valiliği ve Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen “Cazibe Merkezlerini Destekleme” programının amacı görünüşte bölgenin hem ulusal hem de uluslar arası turizm potansiyelini tanıtmak ve turizmin gelişmesini sağlamak.
Bu program kapsamında hazırlanan “Suların Ateşin ve Taşların İmparatorluğu” isimli belgeselde ise, insanlık tarihinin en önemli yapılarından biri olan Göbekli Tepe’nin, İbrahim Peygamber’in yıktığı putların olduğu tapınak olabileceği ima ediliyor. Belgeselde Göbekli Tepe dikilitaşlarının parçalandığı bir sahne canlandırılıyor. Göbekli Tepe’ye ait bilimsel bilgiler hatalı ve tarihlendirmeler yanlış veriliyor.
Belgeselin yayınlanan 2. bölümünde “Göbekli Tepe’de yer alan heykellerin Hz. İbrahim’in babası Azer’in yapmadığını kim bize söyleyebilir, ya da Hz. İbrahim’in kırdığı putların yer aldığı tapınağın Göbekli Tepe olmadığını ileri sürebilir miyiz?” yorumuyla birlikte Göbekli Tepe’de yer alan ve tapınağın en önemli dikilitaşlarından biri olan üzerinde tilki betiminin bulunduğu T biçimli dikilitaşın kırılışı canlandırılıyor.
Bilimsel yöntemlerle alınan sonuçlar çerçevesinde Göbeklitepe günümüzden 11 bin 800-8 bin 600 yılları arasına tarihlenmektedir. Bu konuda dini referansların öngörülen tarihleri ile bilimsel araştırmaların kanıtladığı tarihler arasında 7-8 bin yıllık bir fark açıkça görülmektedir. Bu açıdan Göbekli Tepe’nin Hz. İbrahim zamanı ile ilgili bir yerleşim yeri olarak ele alınması pek çok sakıncayı beraberinde getirdiği gibi belgeselde dikilitaşların put olarak canlandırılması ve kırılması tehlikeli bir hedef göstermedir.
Bu Bağlamda;
1. Söz konusu “Suların Ateşin ve Taşların İmparatorluğu” belgeselinin hazırlanması için yapılan harcamaların tutarı kaç TL dir? Belgeselin hazırlanmasında arkeologlar yer almış mıdır?
2. Bilimsel yöntemlerle alınan sonuçlar çerçevesinde Göbekli Tepe günümüzden 11 bin 800-8 bin 600 yılları arasına tarihlenmesine rağmen, söz konusu belgeselde Göbekli Tepe’nin Hz. İbrahim dönemi ile ilişkilendirilmesini nasıl değerlendirmektesiniz?
3. “Suların Ateşin ve Taşların İmparatorluğu” belgeselinde yer alan “Göbekli Tepe’de yer alan heykellerin Hz. İbrahim’in babası Azer’in yapmadığını kim bize söyleyebilir, ya da Hz. İbrahim’in kırdığı putların yer aldığı tapınağın Göbekli Tepe olmadığını ileri sürebilir miyiz?” ifadeleri ve Göbekli Tepe’de yer alan ve tapınağın en önemli dikilitaşlarından biri olan üzerinde tilki betiminin bulunduğu T biçimli dikilitaşın kırılışının canlandırıldığı görüntüler ile ne gibi bir mesaj verilmek istenmektedir?
4. Söz konusu belgeseldeki ifade ve canlandırma görüntülerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
5. İŞİD ve benzeri terör örgütleri tarafından Irak, Suriye ve birçok Ortadoğu ülkesinde, put olduğu gerekçesi ile arkeolojik alanlar hedef alınmış çok ciddi tahribatlar yaratılmışken Göbekli Tepe’nin put merkezi olarak üstelik devlet televizyonunda sunulması hedef gösterme değil midir? Bu ifade ve görüntüler size Palmira’yı anımsatıyor mu?
6. Günümüze kadar Göbekli Tepe’nin tanıtımı için yapılan harcama tutarı nedir? Yayınlanan Belgeselin verdiği zararlar para ile telafi edilebilecek mi?
7. Söz konusu belgeselin Göbekli Tepe’nin imajına verdiği zararların telafisi için ne gibi çalışmalar yapmayı planlıyorsunuz?
8. Tüm dünyanın merak ve ilgiyle izlediği Göbekli Tepe’yi zor duruma düşüren bu belgeseli hazırlayan ve yayınlayanlarla ilgili olarak her hangi bir inceleme veya soruşturma başlatılmış mıdır? Başlatılmadıysa başlatmayı düşünüyor musunuz?
6 Ocak 2017