Grup Başkanvekilimiz Meral Danış Beştaş'ın atama bekleyen sağlık emekçilerinin güvenlik soruşturması beklenmeksizin atanmaları, ihraç edilenlerin görevlerine iadeleri, sağlık çalışanlarının salgın hastalıklardan korunmaları için gerekli önlemlerin alınması ve zor koşullar altında çalışan sağlık görevlilerine ek ödeme yapılması amacıyla TBMM Başkanlığına sunduğu kanun teklifi:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
“Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.
GENEL GEREKÇE
Hasta hakları ile sağlık hakkı, sağlığa erişim hakkı arasında doğrudan bağlantı olduğu şüphesizdir. Sağlık hakkı yurttaşlara, devletten doğrudan veya dolaylı olarak özel ya da kamu sektöründeki hizmet veren kurumlar aracılığıyla sağlık hizmetlerine erişim için talep hakkı sağlarken; hasta hakları, sunulan tıbbi bakım hizmetinin insan onuruna, kişilik hakkına ve insan haklarına uygun biçimde sunulmasını isteme hakkı vermektedir. Sağlık hakkının BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesindeki düzenleme çerçevesindeki anlamı “mümkün olan en yüksek sağlık standardıdır” ve bu standardın Komitenin 14 No.lu Genel Yorumuna göre çeşitli unsurları ve ölçütleri bulunmaktadır. Buna göre sağlık standardının belirleyici temel unsurları, altyapı hizmetleri ve tıbbi bakım hizmetleridir. Sunulan hizmetlerin ise sağlık hakkına uygun olduğunu ileri sürebilmenin koşulları, var olması, erişilebilmesi, kabul edilir olması ve kalitesidir. Kuşkusuz erişilebilir olma halinin ücretsiz olması başka bir düzenlemenin konusu olmakla birlikte yaşam hakkı temelinde esastır. Söz konusu bu durum halihazırda içinde bulunduğumuz Covid-19 adı verilen salgın hastalık koşullarında sağlık hakkını sağlayacak olan hekimler ve sağlık çalışanlarının çalışma koşullarını gündeme getirmiştir. Hekimler ve sağlık çalışanlarının sağlık haklarının teslim edilmesi yurttaşın sağlığı için olmazsa olmaz koşuldur.
Çin’in Wuhan kentinden yayılan Covid 19 virüsünün kısa sürede tüm dünyaya yayılmasının ardından Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilmiş olup Türkiye’de de son derece ciddi önlemler alınmış ve kamuoyuna duyurulmuştur. Ancak alınan önlemler yeterli olmamış vaka sayısı 359 olarak ifade edilirken, ölüm sayısı 4 olarak kamuoyuna duyurulmuştur.
Bu durum ise en çok hekimler ve sağlık personellerinin çalışma koşullarını gündeme getirmektedir. Hekim ve sağlık personellerinin çalışma koşulları son derece zor olup, güvenli ve salgından koruyucu kıyafetlerinin olmaması bizzat sağlık çalışanlarının yaşamını riske etmektedir. Buna ilişkin hiçbir önlem alınmadığı gibi sağlık çalışanları fazla çalışma yapmaktadır. Diğer yanda atama bekleyen binlerce sağlık görevlisi ve hekim mevcut iken var olan sağlık çalışanlarının ağır koşullar altında çalışmaları adil gözükmemektedir. Bu nedenle güvenlik soruşturmaları tamamlanmaksızın gerekli atamalar yapılmalı ve sağlık personellerinin ülke genelinde dengeli dağılımı sağlanmalıdır. Covid-19 salgını kapsamında eğitim çalışmaları veren uzman hekim Güle Çınar’ın görüntülerinin sosyal medyada yaygınlaşması üzerine hekimin görevden uzaklaştırma gibi bir yaptırıma maruz bırakılması sorumluluk sahibi kişilerin cezalandırılması anlamına gelmektedir. Bu da hekim ve sağlık personellerinin sağlık açısından güvenliklerinin sağlanmadığı gibi moral ve destek açısından da yıpranmaya açık konumda olduklarını göstermektedir. Bu bahisle hekimler ve sağlık personellerinin çalışma koşullarına dair gerekli düzenlemelerin derhal yapılması içinde bulunduğumuz salgın hastalık halinin bir an evvel geçmesi adına da önem arzetmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1-) Halihazırda Covid-19 virüsü nedeniyle çok sayıda hekim ve yardımcı sağlık personeli son derece vahim koşullar altında görev ifa etmektedir. Kaldı ki salgın hastalık ve doğal afetler sağlık kuruluşları ile sağlık personellerinin yükünü artıran etmenlerdendir. İçinde bulunduğumuz salgın hali ise çok sayıda kişinin hastalanmasına yol açmış, ölüm riskini de içinde barındırmaktadır. Sağlık çalışanları ise ölüm riski ile burun buruna görevlerini yürütmektedir. Önerilen yasal değişiklikle atama bekleyen çok sayıda hekim ve sağlık personelinin derhal atanması amaçlanmaktadır. Yine koruyucu önlemlerin alınması, sağlık personellerine ek ödemeler yapılması ve çalışmalarının fiili hizmet kapsamında değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE 2-) Yapılan değişiklik ile diğer kanunlarda yer alan aykırı hükümlerin uygulanmaması hükme bağlanmaktadır.
MADDE 3-) Yürürlük maddesidir.
MADDE 4-) Yürütme maddesidir.
SAĞLIK HİZMETLERİ TEMEL KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
MADDE 1-) 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun Geçici 12 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“Geçici Madde 13-) Sağlık Bakanlığı; uzman tabip, diş tabibi ve eczacı ile diğer yardımcı sağlık personellerinin ülke genelinde dengeli dağılımını sağlamak üzere gerekli atamaları, güvenlik soruşturmasının tamamlanmasını bekletmeksizin gerçekleştirir, çeşitli gerekçelerle ihraç edilen hekim ve sağlık personellerinin göreve iadelerini sağlar ve atamalarını yapar. Sağlık Bakanlığı salgın hastalık, doğal afet ve benzeri olağanüstü durumlar için sağlık çalışanlarının güvenli koşullarda çalışmalarını yürütmeleri ve salgınlardan etkilenmemeleri için gerekli tüm tedbirleri alır. Bakanlık ayrıca salgın hastalık, doğal afet ve benzeri durumlarda sağlık çalışanlarına söz konusu koşullar devam ettiği müddetçe bir maaş tutarında ek ödeme yapar. Salgın hastalıklarla mücadele kapsamında görev yapan sağlık görevlilerinin çalışmaları fiili hizmet zammı kapsamında değerlendirilir. ”
“Geçici Madde 14-) Bu Kanunun uygulanması gereken yerlerde, diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 2-) Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3-) Bu kanun hükümlerimi Cumhurbaşkanı yürütür.
20 Mart 2020