IŞİD çetelerinin elinden canlarını kurtarmak için topraklarını terk etmek zorunda kalan ve kamplarda yaşayan Êzidîlerin durumlarını yakından görmek, kadın ve çocukların ihtiyaçlarını tespit ederek, gerekli girişimleri yapmak amacıyla bir araya gelen kadın heyeti, Federal Kürdistan Bölgesi ve Rojava'da bir dizi temaslarda bulundu.
Aralarıda HDP'li milletvekilleri Ayla Akat Ata, Sebahat Tuncel, CHP İstanbul Milletvekili Melda Onur, KESK Eş Genel Başkanı Şaziye Köse, SES Genel Başkanı Gönül Erden, TTB, Barış İçin Kadın Girişi, HDP, DBP Kadın Meclisleri, Türk Tabipleri Birliği temsilcilerinden oluşan kadın heyeti Rojava ve Fedaral Kürdistan'daki temaslarının birinci gününde iki gruba ayrılarak temaslarını tamamladı. Heyet temaslarının ardından Hevler'de buluştu. Rojava heyeti, Cizire Kantonu Eş Başkanı Hediye Yusuf ve parlamento üyesi kadınlarla görüştü. Heyet burada Cizire kantonu kadın çalışanları hakkında bilgi alarak Rojava sitemi hakkında bilgi aldı. Kadınlar daha sonra Yekitiya Star Kadın Akademisi'ni ziyaret ederek, eğitim sistemi hakkında bilgi aldı. Kanton yönetiminde yer alan Arap, Süryani kadınlar da görüşmelerde yer aldı.
Federal Kürdistan Bölgesi'nde aralarında Ayla Akat Ata ve Mardin Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Februniye Akyol'un bulunduğu heyet öncelikle Zaxo'da temaslarda bulundu. Heyeti, DBP Federal Kürdistan Bölgesi temsilcileri Şükran Dikme, Şilan Eminoğlu ve Kamil Acak karşıladı. Ardından Zaxo kaymakamı Xalil Mahmod ile görüştü. IŞİD saldırılarının ardından bölgeye gelen Êzidî yurttaşlara ilişkin bilgiler aktaran Xalil Mahmod, 162 bin kişinin Zaxo'ya geldiğini aynı zamanda Süryanilerin ve IŞİD saldırılarından kurtulmaya çalışan farklı inanç ve halklardan göçlerin olduğunu aktardı. Zaxo'ya gelenlerin ihtiyaçlarının tamamının kaymakamlık tarafından karşılanamadığını, yurttaşların öncelikli olarak barınma sorunu olduğunu dile getiren Xelil, okullara yerleştirilen yurttaşlar nedeniyle okulların bir ay ertelendiğini dile getirdi. Yine yurttaşların inşaatlarda kaldığının altını çizen Xelil, bir an önce kamplara yerleştirilmeleri gerektiğini dile getirdi.
Özellikle yaklaşan kış koşulları barınma sorununu beraberinde getirdiğini ifade eden Xelil, 30 ayrı bölgede 300 ile bin arasında ailenin ayrılarak bölgelere yerleştirildiğini dile getirdi. Her bölge için komisyonlar oluşturulduğunu ve buna göre ihtiyaçların tespit edildiğini belirten Xelil, AFAD tarafından 2 bin 500 aile için çadırlardan oluşan kamp yaptırılacağını aktardı. Kampların 11. ayın sonunda tamamlanmış olacağını belirten Xelil, kamplarda sağlık, eğitim, sosyal hayata ilişkin çalışmalar yapılacağı bilgisini verdi.
Zaxo'ya gelenler arasında 12 bin bebek olduğunu belirten Xelil, yurttaşların hastanelerden de Zaxo'daki yurttaşlarla aynı şekilde yararlandığını, 17 sağlık ekibi ve 3 hastanede çalışmalar yürütüldüğünü dile getirdi.
IŞİD çetelerinin Kürtlerin demokratik kazanımlarına saldırdığını ifade eden Xelil, bölgede Sünni-Şii çatışması yaratılmak istendiğini ifade ederek, "Yasaya göre buradaki Kürtler kendini yönetme hakkına sahip ama merkezi hükümet yasaya uymadı. Sürekli biz merkezi hükümetin eline bakamayız. Kürtler 50 milyon ama birlik için de değil. Bu yaşadıklarımızdan sonra birlik olmayı umut ediyoruz. Biz bir karış toprağımızı IŞİD'e vermeyiz" dedi.
Kadın heyeti Xelil'i dinledikten sonra Êzidî kadınlara ilişkin sorular sordu. Xelil, "Eskiden kadınlara nasıl fiyat biçiliyorduysa, yaşına göre sorup satın alıyorduysa erkekler bugün de IŞİD aynısını yapıyor. Kadınları pazarlarda satıyor" dedi. Xeli son olarak, "Biz burada Êzidî halkı için elimizden geleni yapıyoruz ama ihtiyaçların bir sınırı yok. Herkes elinden ne geliyorsa bu yurttaşlarımıza yardım etmeli" çağrısı yaptı.
Kadınlar Xelil ile yapılan görüşmenin ardından Duhok'ta Vali Yardımcısı Fehim Abdullah ile görüşme yaptı. Fehim, saldırıların ardından Duhok kentine 515 bin yurttaşın göç ettiğini belirtti. Bu nüfusun 350 bininin Şengal'den göç ettiğini belirten Fehim, Duhok'ta AFAD tarafından 17 bin ailelik 8 kamp yapılacağını belirten Xelil, göç edenlerin ihtiyaçlarına dair bilgiler aktardı. Kadınlar burada yaptıkları görüşmenin ardından, Şarya beldesine giderek, Êzidîlere dair çalışmalar yürüten kültür derneğine ziyarette bulundu. Burada da yetkililer tarafından kadınlara, 7 - 8 bin Êzidî'nin geldiği bilgisi verildi. Burada da özellikle kadın, çocuk ve yaşlıların büyük zorluklar yaşadığı belirtilerek, insanların hala inşaatlarda yaşadıkları belirtildi.
Kadın heyeti, Şarya'da kültür derneğindeki görüşmenin ardından inşaatlarda yaşayan Êzidî kadınları ziyaret etti. Kadınlar, en büyük sorunlarının gelecek kış korkusu olduğunu belirtti. Burada ihtiyaçları tespit eden heyet, daha sonra Laleş'e geçti. Laleş'te kadınlarla bir araya gelen heyet daha sonra dini liderleri olan Bave Çavuş ile görüştü. Bave Çavuş, Laleş'te 527 ailenin olduğunu ve nüfusun 3 bin 500'ü geçtiğini söyledi.
Şengal'de 2 bine yakın Êzidî'nin bulunduğunu ifade eden Bave Çavuş, onların da kendi istekleriyle orada kaldığını söyledi. Yurttaşların en fazla ilaca ihtiyaç duyduğunu belirten Bave Çavuş, herkesin IŞİD terörüne karşı Êzidîlere yardım elini uzatmasını ve birlik olmasını isteyerek, "Kürtler yüzlerce yıl katliamlara maruz kaldı. Ama bugün bu katliamdan sonra herkes Apo sayesinde kardeşçe bir araya geldi" dedi.
Laleş'te soru cevaplarla temaslarını sonlandıran kadınlar, daha sonra Hevler'e geçerek, ilk gün ziyaretlerini sonlandırdı. Kadınlar bugün de Federal Kürdistan Parlamentosunda kadınlarla bir araya gelecek, Süryani toplumunu ziyaret edecek ve Maxmur'da temas ve gözlemlerde bulunacak. Yurttaşlarla bir araya geldikten sonra programını sonlandıracak.
16.09.2014