Grup Başkanvekilimiz Filiz Kerestecioğlu'nun, İstanbul'daki sel felaketine ilişkin, Başbakan Binali Yıldırım'ın cevaplaması istemiyle hazırladığı soru önergesi:
Dün İstanbul’da akşam saatlerinde başlayan yağmur ve fırtına,İstanbul’da sel baskınlarına neden olmuş, Avrasya Tünelini ve E-5 karayolunu su basmış, KurtuluşPangaltı’ndaki Ermeni mezarlığının duvarıçökmüş, Haydarpaşa Limanı’nda bir vincin yakıt tanklarıüzerine devrilmesi sonucunda yangın çıkmış, Kadıköy Vapuru kayalara çarpmış, toplu taşıma pek çok yerde iptal edilmiştir. Yaşanan felaket sırasında bazıyurttaşlar yaralanmış, fırtına, düşen yıldırımlar ve şiddetli yağışnedeniyle pek çok ağaçdevrilmişve dolu yağışıçok sayıda aracın ve evin camlarının kırılmasına, pek çok binanın çatı ve duvarlarında ise hasara neden olmuştur. Kentleşme ve imardaki hatalar nedeniyle iklim değişikliğine bağlıbir “doğa olayı”, “doğal afete”dönüşmüştür.
Bilimsel araştırmalar, Akdeniz havzasının iklim değişikliğine karşıözellikle savunmasız olduğunu ve yaz aylarında aşırıyağışların artacağınıortaya koymaktadır. Bu nedenle hükümet, iklim değişikliğine uygun politikalar geliştirmeli, iklim değişikliğine neden olan sera gazlarının salımınıazaltmalıve Paris İklim Anlaşmasınıonaylayarak ulusal kalkınma planlarınıhazırlarken iklim değişikliğini göz önünde bulundurmalıdır.
Hükümetin üzerine düşen diğer görev, afet riskini azaltmak ve şehirleşme politikalarındaki yanlışlarıdüzeltmektir. Doğa olaylarının kentlerde felakete dönüşmemesi merkezi ve yerel yönetimlerin sorumluluğundadır.
İstanbul’da birer hafta arayla yaşanan sel felaketlerinin en önemli nedeni yanlışkentleşmedir. Yağmur sularıaşırıbetonlaşma ve ormansızlaştırma sebebiyle akacak yer, sızacak toprak bulamamış, bu nedenle su baskınlarımeydana gelmiştir. İstanbul’da havaalanı, yol, köprüprojeleriyle Kuzey Ormanları’nda 3 milyondan fazla ağaçkesilmiştir, toprak örtüsüyok edilmiş, su havzalarıve orman alanlarıyapılaşmaya açılmıştır. ‘Hazineye Ait Tarım Arazilerinin SatışıHakkında Kanun ve Toprak Koruma ve Arazi KullanımıKanunu’nda yapılan değişikliklerle tarım alanlarıyok edilerek İstanbul’da inşaat projelerine daha çok alan açılmış, acil toplanma alanlarının 4’te 3 üne AVM ya da rezidans yapılmış, ayrıca “kentsel dönüşüm”projeleriyle de İstanbul’da yapıyoğunluğu artmıştır. Dere yataklarıbetonlaştırılmış, yağmur suyu kanallarıda yetersiz olduğundan yağmur suyu, akacak bir zemin bulamamıştır. İstanbul’da yaşanan felaketin nedenleri açıktır.
Bu bağlamda;
1. İstanbul’da yaşanan felakette kaç kişi yaralanmıştır? Felaketin yol açtığı maddi zarar ne kadardır?
2. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin, İstanbul’un ormanlarını ve doğasınıkorumasıgereken Orman ve Su İşleri Bakanlığının, kenti şantiyeye çeviren ve hızla betonlaştıran planlara imza atan Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, ‘mega’projeler yapan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının yaşanan felakette sorumluluğu olduğunu düşünüyor musunuz?
3. Kentleşme ve imar konularında hükümetinizin yaptığı yanlışlar nedeniyle İstanbul’da doğa olaylarının sürekli doğal afetlere dönüşmesiyle ilgili ne düşünüyorsunuz?
4. Tüm Türkiye’de afet riskini azaltmak için hükümetinizin bir politikasıvar mıdır?
5. Doğa olayları yaşanırken insanca yaşanabilir, sağlıklı ve güvenli kentler inşa etmek için bir planınız var mı?
6. İklim değişikliğine karşı hükümetinizin bir politikası var mıdır?
7. Paris İklim Anlaşması hükümetiniz tarafından neden halen onaylanmamıştır? İklim değişikliğiyle mücadele etmenin ilk adımı olarak bu anlaşmayı onaylayacak mısınız? Ulusal kalkınma planlarını gözden geçirecek misiniz? Türkiye fosil yakıtlar yerine temiz enerjiye ne zaman geçecek?
8. Dere yataklarının imara açılması nedeniyle gerçekleşen sel felaketinin sorumluluğunu üstlenecek misiniz?
9. Kanun değişikleri ile tarım arazilerini ve dere yataklarını imara açarken, ağaçları keserken, kentsel dönüşüm adı altında toprak örtülü bahçeleri yok ederken ve kamu kaynaklarıyla “mega projeler”yaparken İstanbul’un betonlaşması sonucu yaşanabilecek sel gibi afet risklerini dikkate almışmıydınız?
10. Bu projeleri hayata geçirirken böyle risklerin farkında değilseniz nasıl bir planlama, mühendislik ve mimari ekibiyle çalışıyorsunuz?
11. Haydarpaşa Limanında uzun yıllardır kullanılan ve bugüne dek böylesi bir kazaya neden olmamışve kullanılır durumdaki raylıve demir tekerlekli vinçler neden sökülmüştür?
12. Raylıvinçlerin söküldüğüve aynıişin özel sektöre ihale edilerek lastik tekerlekli vinçlerle yapılmaya başlandığı doğru mudur?
13. Haydarpaşa Limanında vincin devrilmesi sonucu gerçekleşen patlama ve yangının sorumlusu, vinçihalesini alan firma mıdır? Daha güvenli olan raylı sistemleri sökerek kaynakları boşa kullanıp kamu zararına yol açan kamu görevlileri hakkında soruşturma başlatacak mısınız?
14. İstanbul’da yaşanan felaket sırasında pek çok metro istasyonu, Avrasya Tüneli ve Marmaray hasar görmüştür. Mevcut altyapı hizmetlerinin teknik açıdan güvenli olduğunu düşünüyor musunuz? Altyapı hizmetleri yapılırken yetersiz ve kalitesiz malzemelerin kullanıldığı iddiaları doğru mudur?
15. Otobüs duraklarında dizlerine kadar suyun içinde bekleyen, araçlarının içinde mahsur kalan, su basmış yollarda yüzerek karaya çıkmaya çalışan yurttaşlarıizlemeye devam edecek misiniz; İstanbul kent planına uymayan ve mega felaketlere yol açan 3. köprü, 3. havalimanı, Avrasya Tüneli gibi projeler yapmakta ısrar edecek misiniz?
16. Felaket sonrası kanalizasyon sularının şebeke suyuna karışmış olması ihtimali var mıdır? Eğer varsa bu duruma ilişkin önlem aldınız mı?
28 Temmuz 2017