Grup Başkanvekillerimiz Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç'un, işçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi, Covid-19 salgını süreci göz önünde bulundurularak çalışma koşullarına ilişkin gerekli düzenlemelerin yapılması ve kıdem, ihbar, iş kazası dahil tüm tazminatlarının ödenmesinin sağlanması amacıyla verdikleri araştırma önergesi:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
İşçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi, özellikle Covid-19 salgını süreci göz önünde bulundurularak çalışma koşullarına ilişkin gerekli düzenleme ve iyileştirmelerin yapılması kıdem, ihbar, ücret alacakları ile ölüm ve iş kazası tazminatlarının ödenmesinin sağlanması amacıyla Anayasa’nın 98’inci, İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasını arz ve talep ederiz.
GEREKÇE
Ekonomik krizin günden güne derinleştiği Türkiye’de geçimlerini sağlayabilmek için binlerce işçi ve emekçi son derece zor koşullarda çalışmaktadır. Bu zor çalışma koşullarının yanı sıra işçiler, işverenleri tarafından birçok hak gaspına uğramakta ve mağdur edilmektedirler. Emeklerinin karşılığını alamayan isçiler, bu hak gasplarına karşı yıllardır mücadelelerini sürdürmektedirler.
Sosyal devlet olmanın gereği olarak iktidar işçi haklarını koruması, çalışma koşullarını iyileştirmesigerekirken, aksine uyguladığı politikalarla işçilere karşı işverenleri ve sermaye gruplarını desteklemektedir. Son dönemde işçilerin haklarını talep etme amacıyla yürüttükleri eylemliliklerdeki artış, iktidarın bu konudaki eksikliklerini kanıtlar niteliktedir. Ülkenin dört bir yanında işçiler alanlarda, sokaklarda işyerlerinde haklarını aramaktadır.
Türkiye’nin en büyük teknoloji ürünleri mağazalarından biri olan Bimeks şirketi, önce birçok mağazasını boşaltmış, daha sonra da sırayla kapatma işlemine giderek binlerce işçiyi işten çıkarmıştır. 2016 ve 2018 yılları arasında maaşları ve tazminatları ödenmeden işten çıkarılan Bimeks işçileri, haklarını alabilmek için pek çok kez gözaltına alınmalarına rağmen 4 yıldır mücadelelerini sürdürmektedir.
Fabrikalarda, madenlerde, inşaatlarda ya da küçük atölyelerde çalışan işçiler,içinde bulunduğumuz pandemi koşullarına rağmen, üretimi devam ettirebilmek için işyerlerine gitmek zorunda bırakılmaktadır. İşçiler, hali hazırda işçi sağlığı ve güvenliğine dair önlemlerin son derece kısıtlı olduğu bu kalabalık ortamlarda salgının doğrudan hedefindeler. Bu durumun en önemli göstergelerinden biri olan, PTT ve kargo şirketleri önündeki kalabalık insan görüntüleri salgına davetiye çıkarmaktadır. Aynı şekilde PTT ve kargo şirketlerinde çalışan işçilere ücretli izin verilmemesi ve düzenli sağlık taraması yapılmaması ve yeterince koruyucu maske ve eldiven temin edilmemesi son derece büyük bir sorundur.
Sendikal haklarının tanınması talebiyle Ankara’ya yürümek isteyen Birleşik Metal-İş üyesi işçiler, sendika yöneticileri, desteğe gelen diğer sendikaların üye ve yöneticileri polisler tarafından müdahale edilerek gözaltı işlemine maruz bırakılırken, Ermenek’li maden işçilerinin yürüyüşleri de yine polis şiddetiyle engellenmiştir. Üstelik yürüyüş öncesinde İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Enerji Bakanlığı ve tüm yürüyüş güzergahındaki valiliklere gerekli yasal başvurular yapılmasına rağmen engellemeler devam etmiştir.İşten çıkartılan maden işçilerinin ödenmesi gereken başta ölüm,iş kazası, malullük ile kıdem, ihbar ve diğer alacaklarının ödenmesinin sağlanması ve faaliyette olan maden ocaklarında öncelikle işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin mevzuata uygun olarak yerine getirilmesi yürüyüşün dikkat çekmek istediği önemli konulardandır.
İktidar pandemi sürecinde sadece sermayeyi koruyan önlemler almış işçilerin ücretli izin, işsizlik maaşı, salgına karşı gerekli mekânsal önlemler, çalışma koşul ve saatlerinin iyileştirilmesi ve koruyucu tıbbi malzeme taleplerine dair tek bir adım atmamıştır. Bu kritik süreçte bile fazla mesai yaptırma, işten ayrılmak zorunda kalanların yerine başka işçi çalıştırma, işten atma ya da ücretsiz izin, kısa çalışma ödeneği gibi yöntemler uygulanmaya devam etmektedir.
Bu bağlamda, tüm işçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi, özellikle Covid-19 salgını süreci göz önünde bulundurularak çalışma koşullarına ilişkin gerekli düzenleme ve iyileştirmelerin yapılması kıdem, ihbar, ücret alacakları ile ölüm ve iş kazası tazminatlarının ödenmesinin sağlanması amacıyla, TBMM bünyesinde bir araştırma komisyonu kurulması ve Anayasa önünde eşitliğin sağlanması elzemdir.
2 Aralık 2020