Yeşil Sol Parti Grup Başkanvekilleri Meral Danış Beştaş ve Saruhan Oluç, infaz indirimi düzenlemelerinin yarattığı cezasızlık algısına ilişkin araştırma önergesi verdi.
TBMM Başkanlığına verilen önergede şu ifadeler yer aldı:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Ceza hukuku mantalitesinde cezadan beklenen failin ıslahıyken af düzeyindeki infaz indirimleriyle failin ceza almaması veya erken tahliyesi sağlandığında cezadan beklenen bu amaç gerçekleşemediği gibi, toplumda ceza kanunundaki yetersizlikler, yargılamadaki hata ve eksiklikler yüzünden oluşan cezasızlık algısı ve bu algıya bağlı olarak suç oranları da artmaktadır. AKP-MHP iktidarının getirdiği infaz indirimi düzenlemelerinin başta kadın ve çocuklara karşı suçlar olmak üzere dolandırıcılık, hırsızlık, kasten yaralama, kasten öldürme gibi suçlarda neden olduğu artış ve toplumda yarattığı cezasızlık algısı, toplumsal güvensizlik, adalete olan güvene verdiği zararın araştırılması amacıyla Anayasa’nın 98. ve Meclis İçtüzüğünün 104. ve 105. maddeleri uyarınca Meclis Araştırma sürecinin başlatılması gereğini arz ve teklif ederiz.
GEREKÇE
Geçtiğimiz haftalarda İstanbul iline bağlı Esenyurt ilçesinde bir tekel bayisinde meydana gelen silahlı saldırının görüntüleri ve neredeyse her gün basına yansıyan benzer minvaldeki silahlı saldırı ve yaralama olayları, kadına karşı işlenen suçlardaki artış, toplumda büyük bir infiale sebep olurken kamuoyunda başta 14 Temmuz'da TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen kısmi af niteliğindeki düzenleme olmak üzere adli suçlarda infaz indirimi öngören yasaların tartışılmasına sebep olmuştur.
Yargı Paketi kapsamında 14 Temmuz 2023 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edilen yeni infaz düzenlemesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onayıyla birlikte yürürlüğe girmiştir. Yürürlüğe giren ve diğer ayrımcı infaz düzenlemelerinde olduğu gibi politik mahpusları kapsam dışı bırakan yeni infaz düzenlemesiyle COVID-19 izninde bulunan hükümlülerden denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl ya da daha az süre kalanların yeniden cezaevine dönme durumu ortadan kalkmıştır. Düzenlemeyle 31 Temmuz'a kadar cezaevinde bulunan bazı hükümlülere, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl erken geçme ve buradan da tahliye imkânı getirilmiştir. Yasaya göre; bu hükümlüler arasında insan öldürme, yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, dolandırıcılık, hırsızlık, yağma, rüşvet ve uyuşturucu suçlarından hüküm giyenler başta olmak üzere onlarca suçtan mahkum olanlar yer almıştır. Politik mahpusları kapsam dışı bırakarak ayrımcı bir niteliğe bürünen bu düzenleme adli mahpuslara ciddi infaz indirimi getirmiştir. Örneğin; cezaları 31 temmuz itibariyle kesinleşmiş olup nitelikli kasten yaralamadan beş yıl hapis cezası alan bir kişi, kapalı cezaevinde yalnızca bir ayını geçirdikten sonra, cinayet işleyip 20 yıl hapis cezası almış kişi sadece 3 buçuk yıl kapalı cezaevinde kalıp açık cezaevine geçecektir.
Özellikle kadınlara karşı suç işleyen faillerin cezaevinden kısa süre kalıp çıkması ve mağdur kadınlara bu durumun bildirilmemesi, mağdurların korunması için tedbirlerin alınmaması mağdur kadınlar için can güvenliği tehlikesi yaratmıştır. Kadına yönelik işlenen suçların korkunç boyutlara ulaşmasında hükümetin kadın karşıtı politikalarının açığa çıkardığı birçok sebep bulunmaktadır. Ancak kadınlara karşı işlenen suçlarda failin kısa sürede tahliyesi halinde failin ıslah olmayıp, mağdur kadına şiddet uygulamaya devam ettiği yadsınamaz bir gerçektir.
Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu’nun verilerine göre son yedi 7 ayda en az 277 kadın, maruz kaldığı erkek şiddeti nedeniyle hayatını kaybetmiş; katledilen her 3 kadından biri de ateşli silahla vurulmuştur. Adalet Bakanlığı’nın istatistiklerine göre çocuklara yönelik cinsel istismar suçu geçen yıl, 2021’e göre yüzde 33 artış gösterdi. Yine Umut Vakfı tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2022 yılında Türkiye’de sadece medyaya yansıyan 3.984 silahlı şiddet olayı yaşanmış; bu olaylarda 2.278 kişi hayatını kaybederken 4.231 kişi ise yaralanmıştır. Aynı çalışmanın istatiksel verilerine göre 2023 yılının ilk 7 ayında Türkiye’de1.938 silahlı şiddet olayı medyaya yansımış; bu olaylarda 1.200 kişi hayatını kaybederken, 1.960 kişi de yaralanmıştır.
Başta kadın ve çocuklara karşı işlenen suçlar olmak üzere suç oranlarındaki yüksek artışın başlıca nedenlerinden biri de örtülü/örtüsüz aflarla toplumda yaratılmış olan cezasızlık algısıdır. Topumda infiale yol açan suçların artışında tek sebep infaz indirimleri olmamakla beraber etkisi yadsınamaz bir boyuttadır. Cezadan beklenen failin ıslahıyken af düzeyindeki infaz indirimleriyle failin ceza almaması veya erken tahliyesi sağlandığında cezadan beklenen bu amaç gerçekleşemediği gibi, toplumda ceza kanunundaki yetersizlikler, yargılamadaki hata ve eksiklikler yüzünden oluşan cezasızlık algısı ve bu algıya bağlı olarak suç oranları da artmaktadır.
Bütün bunlara göre, AKP-MHP iktidarının getirdiği infaz indirimi düzenlemelerin başta kadın ve çocuklara karşı suçlar olmak üzere dolandırıcılık, hırsızlık, kasten yaralama, kasten öldürme gibi suçlarda neden olduğu artış ve toplumda yarattığı cezasızlık algısı, toplumsal güvensizlik, adalete olan güvene verdiği zararın araştırılması amacıyla Meclis Araştırma Komisyonunun kurulmasını çok önemli ve gerekli görmekteyiz.
21 Ağustos 2023