Adana Milletvekilimiz Meral Danış Beştaş'ın Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın cevaplaması istemiyle verdiği soru önergesi:
Kısa adı CPT olan, Avrupa İşkence ve Onur Kırıcı Muameleleri Önleme Komitesi’nin, Türkiye’deki cezaevlerine yaptığı ziyaret sonrası hazırladığı raporun yayımına hükümetçe izin verilmediğine dair iddialar kamuoyu gündeminde tartışılmaktadır. CPT raporlarının, Avrupa Konseyi’nin diğer bazı izleme organlarından farklı olarak, ilgili devletlere tasarı halindeyken değil, kabul edildikten sonra iletildiği bilinmektedir. CPT’nin, Türkiye hakkındaki son raporunu 2016 Kasım ayında toplanan Genel Kurulu’nda kabul ettiği, Komite’de uygulanan prosedüre göre, hazırlanan raporların Genel Kurul’da kabul edildikten kısa bir süre sonra ilgili ülkeye iletildiği, Rapor iletilirken ilgili ülke makamlarına raporun değindiği noktalara ilişkin cevapların sorulduğu, ilgili ülke hükümetinin görüşleri, CPT’ye verilen bu cevapta yer aldığı ve kural olarak raporların yalnızca ilgili ülkenin isteği üzerine yayımlandığı hususu da işleyişe ilişkin diğer detaylardır. Yani bu çalışma usullerine göre rapor ancak ilgili ülkenin talebi üzerine yayınlanmaktadır. Öte yandan, Avrupa İşkence ve Kötü Muameleyi Önleme Komitesi’nin Başkanı MykolaGnatovskyy;"Yüzlerce insanla görüştük. Hem tek tek hem de başkalarının gözetimi altında. Yani sonuç çıkarabileceğimiz yeterince belgeye sahibiz" demiş olup ayrıca Strasburg'da yıllık raporun açılışında yaptığı konuşmada da "Bunun bir yolu yok. Tabii ki bulgularımız hakkında konuşmak isterdim ama tek bir söz bile söyleyemem" şeklinde beyanda bulunmuştur. Uluslararası Af Örgütü de dünyada insan haklarının durumunun incelendiği 2017 raporunda; Türkiye’de işkence ve kötü muamelede artış olduğunu, soruşturmalardan ise sonuç alınamadığını belirtmiştir.
Bu bağlamda;
1-) CPT Raporu’nun açıklanmasına Türkiye Hükümeti tarafından onay verilmediği bilgisi doğru mudur?
2-) Türkiye Hükümeti CPT Raporu’nun açıklanmasına neden onay vermemiştir?
3-) Türkiye’nin CPT Raporuna onay vermeme nedeni cezaevlerinde yaşanan işkence iddialarının doğru olması mıdır?
4-) Cezaevlerinde işkence yapıldığına dair iddiaların TBMM gündemine dahi alınmaması, içerisinde “işkence” sözcüğünün geçtiği önergelerin kabul edilmemesi ile CPT Raporunun yayınlanmasına izin verilmemesi aynı gerekçeden ötürü müdür?
5-) İstanbul, Ankara ve İzmir’de cezaevlerine gidip yüzlerce görüşme yapan Komite Başkanı MykolaGntovskyy’in, konuşmak istediği ancak bunun Hükümet yetkililerince engellendiği iddiaları doğru mudur? Şayet doğru ise neden Komite Başkanının açıklama yapması engellenmektedir?
6-) Tarafınızca ifade edildiği üzere Türkiye cezaevlerinde işkence yoksa Hükümet yetkilileri neden raporun açıklanmasına onay vermemektedir?
7-) Cezaevlerinde uygulanan işkence iddialarının araştırılmasına yönelik bir çalışma yaptınız mı?
8-) İşkence ile bağlantılı olarak cezaevi personelleri hakkında başlatılmış soruşturma var mıdır? Bu soruşturmalar ne şekilde neticelenmiştir?
9-) Cezaevlerinde görevli personellerin mahpuslara kötü muamelede bulunduklarına dair kamuoyu gündemine sıklıkla yansıyan iddialar Bakanlığınızca araştırılmakta mıdır? Cezaevi personellerinin işkence ve kötü muamele içeren davranışlarının engellenmesi adına tedbirler alınmakta mıdır?
10-) Türkiye cezaevlerinde işkence ve kötü muamele yoksa CPT Raporunun açıklanmasına ne zaman onay verilecektir?
11-) Son 10 yıl içerisinde cezaevlerinde yaşanan işkence iddialarına ilişkin AİHM ve AYM’ye kaç başvuru yapılmıştır? Bu başvurular ne şekilde neticelenmiştir?
18 Mayıs 2017