Çocuk istismarını meşrulaştıran Anadolu Ajansı hakkında suç duyurusunda bulunduk

Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonumuz, Anadolu Ajansı’nın 16 Nisan tarihli "Erken yaşta evlenen kadın eşinin cezaevinden çıkacağı günü bekliyor'' başlıklı haberi için suç duyurusunda bulundu. İlgili ulusal ve uluslararası mevzuata işaret edilen suç duyurusunda Anadolu Ajansı tarafından yayınlanan haberin içeriği ve dilinin “çocuğun cinsel istismarını normalleştirmeye” dönük olduğu vurgulandı. Suç duyurusunda özetle şu görüşlere yer verildi:

“Bütün bu yasal düzenlemelerden anlaşıldığı üzere 14 yaşındaki bir çocuğun evlendirilmesi suçtur ve çocuğun cinsel istismarı olarak kabul edilmektedir. Çocuk yaşta evlilikler, çocuğa karşı duygusal ve fiziksel kötü muamele olarak değerlendirilmelidir. Bu evlilikler ‘erken evlilikler’, ‘çocuk gelinler’, ‘çocuk evlilikler’, 'erken yaşta evlenen kadın' gibi farklı deyimlerle ifade edilemez. Ruhsal ve fiziksel gelişimini tamamlamadan yapılan bu evliliklerin büyük çoğunluğu çocuğun bilinçli rızası dışında yapılması dolayısıyla da ‘erken ve zorla yapılan evlilikler’ olarak da tanımlanmaktadır.

Bu durum, kız çocuklarına yönelik cinsiyet kalıp yargılarını pekiştiren ve onların eğitimlerine engel olan, sağlıklarını tehlikeye atan ve onları şiddet ve yoksulluk riskine maruz bırakan toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir yansımasıdır. Çocuk yaşta evliliklerin ortadan kaldırılmasına yönelik çok yönlü çaba gösterilmesi gereken bu coğrafyada 14 yaşındaki kız çocuğu için ''kadın'' ifadesini kullanmak ve ''evliliğini'' meşru göstermek tereddütsüz suçtur ve cezasız kalmaması gerekmektedir. Etik olarak 18 yaşını doldurmayan çocuk evlilikleri için ulusal mevzuatta belirtilen ve benimsenen istisnai halleri kabul etmemekle birlikte; 14 yaşındaki çocuk bu istisnalar dahilinde bile değildir. Toplum düzeyinde olumlu sosyal normların, alışkanlıkların ve kabullerin desteklenmesi gerekirken, Türkiye genelinde yayın yapan Anadolu Ajansı'nın toplumsal cinsiyet ve çocuğun ruh ve beden sağlığı açısından bu denli olumsuz bir ''evliliği'' destekler mahiyetteki haberi kişileri açıkça istismar suçuna teşvik etmektedir.

Çocukların ayrı birey olduklarını, hakları olduğunu, fiziksel ve duygusal gelişimlerini tamamlamadan evlendirilmelerinin çocuk haklarını hiçe sayan bir yaklaşım olduğunu benimsemek gerekir. Çocuğa karşı cinsel istismarı meşru gören, çocuk yaşta evlendirilen kadın ifadesini kullanan haber içeriğinde ayrıca dini nikahla evliliğin de yeterli olduğu görüşü benimsetilmeye çalışılmaktadır ki; bu da ayrıca suça teşviktir. 14 yaşında kız çocuğunun evliliğini anne babasının rızası olsa dahi tanımayan kanuni düzenlemeler karşısında Anadolu Ajansı'nın tutuklu erkek şahsı masum koca olarak benimsemesi ve toplumda bu kabulü yerleştirmeye çalışması tüm yasal düzenlemeleri tanımadığı anlamı taşır. 14 yaşındaki kız çocuğu ile dini nikah kıyan, demokratik hukuk devletinde cezalandırılmalı ve bu cezayı çekmelidir. Bu açıklamalar doğrultusunda çocuğun cinsel istismarı suçunu öven, dini nikahla çocuğun cinsel istismarını evlilik olarak benimsetmeye çalışan, 14 yaşındaki kız çocuğuyla evlenen erkeği masum göstermeye çalışan haber içeriği için sorumluların cezalandırılmasını istemek zorunluluğu hasıl olmuştur.

İzah ettiğimiz ve re'sen dikkate alınacak gerekçelerle; söz konusu haberin içeriğini hazırlayan, yayınlayan ve diğer tüm sorumlular hakkında soruşturma başlatılarak, soruşturma neticesinde şüpheliler hakkında cezalandırılmaları istemiyle iddianame düzenlenerek kamu davası açılmasını talep ediyoruz.” 

20 Nisan 2020