Grup Başkanvekilimiz Filiz Kerestecioğlu, Avrupa Parlamentosu’ndan geçen, müzakerelerin askıya alınması raporuna ilişkin Başbakan Binali Yıldırım'ın cevaplaması istemiyle bir soru önergesi hazırladı. Kerestecioğlu'nun ilgili önergesinde şu ifadelere yer verildi.
Avrupa Parlamentosu, 16 Nisan Anayasa değişikliği paketinin kuvvetler ayrılığına ve Kopenhag kriterlerine uyumlu olmaması gerekçeli kararıyla ve AGİT/ODIHR’in 17 Nisan’da yaptığı Referandumun meşruluğuna dair şaibelerin olduğunu içeren raporuna da dayanarak, Türkiye’nin üyelik müzakerelerinin “askıya alınmasını” içeren Raporu 64'e karşı477 oyla kabul etmiştir. Avrupa Parlamentosu tarihinde ilk kez bir ülke ile genişleme müzakerelerini dondurma çağrısı yapmıştır. Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörlüğü tarafından hazırlanan Raporda çok sayıda gazetecinin, akademisyenin, resmi görevlinin, yargıçların, avukatların, seçilmişlerin, insan hakları savunucularının, vs. çeşitli mesleklerden insanların halen süresi ve hukuki zemini belirlenmemiş OHAL Kararnameleri ile görevlerinden alındıklarına vurgu yapılmakta ve KHK’lar ile parlamentonun etkisinin azaltıldığı belirtilmektedir. Hükümetin Partimize yönelik tutumunu da eleştiren Raporda Halkların Demokratik Partisi Milletvekillerinin tutuklanmasının parlamentonun imajını zedelediği vurgulanmaktadır. Ayrıca Raporda Türkiye’de ifade ve basın özgürlüğünün ciddi bir gerilemeye sürüklendiği, Kürtçe yayınlar dahil olmak üzere çok sayıda basın kuruluşunun kapatıldığı, 150’den fazla gazetecinin hapiste bulunduğu, Wikipedia gibi web tabanlıyayın organlarına erişimin engellendiği ve buna benzer uygulamalar neticesinde Türkiye’nin 180 ülke arasında basın özgürlüğükonusunda 155. sıraya gerilediği hatırlatılmaktadır. LGBTİ bireylerinin karşılaştığı sorunlara da dikkat çeken Raporda; İstanbul ile Ankara’da gerçekleştirilmesi planlanan onur yürüyüşlerinin yasaklanması eleştirilmektedir. Türkiye 2014’te İstanbul’da imzalanan İstanbul Konvansiyonu’na uymaya çağrılmaktadır. Kopenhag Kriterleri çerçevesinde azınlık haklarının, azınlıkların anadilde eğitim haklarının AKPM’nin de öngördüğü biçimde sağlanması talep edilmektedir.
Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörlüğünün hazırladığı ve Avrupa Parlamentosu’nda oy çokluğuyla müzakerelerin askıya alınması kararı Ekim 2005'te kabul edilen "Türkiye İçin Müzakere Çerçeve Belgesi"ne dayandırılmaktadır. Bu belgede "Türkiye'de, Birliğin temelini oluşturan özgürlük, demokrasi, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygı ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin ciddi ve sürekli olarak ihlal edilmesi durumunda, Komisyon kendi inisiyatifiyle veya üye devletlerin üçte birinin talebi üzerine müzakerelerin askıya alınmasını tavsiye eder" ifadeleri yer almaktadır. Avrupa Parlamentosu’ndan geçen müzakerelerin askıya alınması Raporunun Avrupa Konseyi tarafından kabul edilmesi durumunda Türkiye’nin Avrupa ile olan ilişkileri uzun vadeli bir şekilde askıya alınmış olacaktır.
Bu bağlamda;
1. Türkiye ile müzakerelerin askıya alınmasına neden olan Raporun gerekçesi olan Anayasa değişiklik paketinin Kopenhag kriterlerine uyumlu olmamasıile ilgili ne düşünüyorsunuz?
2. Anayasa değişikliği paketinin Avrupa parlamentosu tarafından talep edilen şekilde hukuk devleti ve temel hak ve özgürlüklerle ilgili Avrupa değerlerine uygun hale getirilmesini sağlamak için adım atacak mısınız?
3. Avrupa Komisyonu 2017 yılında hazırlanmasıgereken Türkiyeİlerleme Raporu’nu 2018’e ertelediğini açıklamıştır. Bu da Türkiye’nin insan haklarıve hukuk alanlarında gelişmeler yapmasıiçin Türkiye’ye zaman kazandırmıştır. Müzakerelerin yeniden başlamasıve Avrupa ile ilişkilerin düzelmesi için insan haklarıve hukuk alanlarında düzenlemeler yapmayıdüşünüyor musunuz?
4. Avrupa Parlamentosunun hazırladığırapor uyarınca katılım müzakerelerinin askıya alınmaması için Raporda belirtilen tavsiyeleri dikkate almayıdüşünüyor musunuz?
5. Tutuklu milletvekillerinin serbest bırakılmalarıRaporun tavsiye ettiği hukuk alanının düzelmesine vesile olacaktır. Tutuklu milletvekillerinin serbest bırakılmalarıiçin bir girişimde bulunacak mısınız?
6. Türkiye’nin ifade ve basın özgürlüğüdünya sıralamasında 180 ülkeden 155.sıraya gerilemesi hakkında ne düşünüyorsunuz? Tutuklu gazetecilerin serbest bırakılmalarıiçin bir girişimde bulunacak mısınız?
7. AKP seçimleri kazandığı2002 yılının hemen ertesinde Avrupa Birliğine katılım yanlısıbir politika izlemiş, katılım sürecini Türkiye’de ordunun yönetim üzerindeki etkisini azaltmak için kullanmışve MGK hakkında kanunda AB müktesebatına uygun kritik değişiklikler yapılmıştır. Süreçiçerisinde, partinizin gücünükonsolide etmesiyle AB yanlısıpolitikalar terk mi edilmiştir? AB katılım süreci reformlarıpartinizin kurulduğu dönemde stratejik olarak mıkullanılmıştır, yoksa Avrupa Birliği’nin insan hakları, özgürlükler ve sivil demokrasiye ilişkin değerleri çıkar ilişkilerinden bağımsız biçimde hükümetiniz tarafından halen desteklenmekte midir?
11 Temmuz 2017