AVM’lerin açılması salgında ikinci dalga riski barındırıyor

Emek Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcımız Şaziye Köse'nin açıklaması:

Korona salgınında yaygın bulaşı riskinin şimdiye kadar en yüksek olduğu yerler olarak görülen AVM’ler, salgın devam etmesine rağmen “normalleşme adımları” kapsamında 11 Mayıs’ta ilk açılacak yerler olarak belirlendi. Bu karar, sermayenin menfaati için toplumu ve AVM işçilerini salgına teslim etmek demektir.

AVM’lerin açılacak olması bulaşıyı artırma ve ikinci dalga salgını tetikleme riskini barındırmaktadır. AVM'lerde örgütlü sendikalar da buralarda salgın kontrolünün mümkün olmadığını sık sık dile getirmekte ve açılma tarihinin ertelenmesini istemektedirler.

Alınacağı açıklanan önlemler; dört tarafı kapalı, hangi saatlerde ne kadar insanın gireceğinin öngörülemediği, çok sayıda kapısı ve merkezi havalandırması olan AVM’lerde uygun şekilde alınsa bile salgının yayılma riskini ortadan kaldırmayacaktır. Aylardır eve hapsolmuş çok sayıda insan, AVM’lerin açılmasıyla salgın riskinin ortadan kalktığını düşünerek rahatlıkla buralara akın edecektir.

Zorunlu çalışmanın yapıldığı işyerlerinde önlemlerin ve kişisel koruyucuların yetersizliği, yemekhanelerde ve personel servislerinde fiziki mesafenin mümkün olmaması gibi pek çok olumsuzluk varken; zorunlu mal ve hizmet üretiminin yapılmadığı AVM’lerin açılması neye kime hizmet etmektedir?

Salgın kontrol altına alınmadan, her gün binlerce insanın uğradığı, yüzlerce işçinin aynı alanda yan yana çalıştığı AVM’lerin açılacak olması salgının yayılmasına davetiye çıkarmaktır. AVM işçileri, gün boyu ayakta, sağlıklı yemek ve dinlenme olanaklarından yoksun, yeterince güneş ışığı göremeden ve oksijen alamadan çalışmaktadır. Çoğunluğu 18-25 yaşlarında olan genç işçiler göz göre göre salgına teslim edilmemelidir.

Şu anda AVM’ler için alınacak hiçbir önlem yeterli değildir, olmayacaktır. Dünya Sağlık Örgütünün normalleşme adımları ile ilgili kararları göz önüne alınmalı, salgının kontrol altına alındığı kesinleşmeden, AVM’ler açılmamalıdır.

Türkiye genelindeki yaklaşık 450 AVM'de çalışan 500 bin işçinin;

• İş ve gelir güvencesi mutlaka korunmalıdır.

• İşçilerin ücret ve ücrete bağlı sosyal hakları ile yürürlükteki tüm kazanımları devlet tarafından güvence altına alınmalıdır.

• AVM’lerde teknik, sıhhi ve eğitsel bir dizi tedbir ile birlikte işçiler için insanca çalışma ortamı sağlanmalıdır.

• Sendikaların önerileri dikkate alınmalı, AVM’lerin açılışına sendikalarla birlikte karar verilmelidir.

• Sağlık, gıda, hijyen, lojistik gibi zorunlu sektörler dışında kalan bütün sektörlerde “üretime” ara vermelidir.

Salgının ve yayılma hızının dizginlenmesinde somut ve belirgin bir mesafe katedilene kadar AVM’ler gibi riskli alanlar açılmamalı, ticaret değil, insan sağlığı öncelenmelidir.

Şaziye Köse
Emek Komisyonundan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı
10 Mayıs 2020