Basın mensuplarının ve kamuoyunun dikkatine
Van Edremit Belediyesi’ne atanan kayyım tarafından açılışı yapılan Van Gölü kenarındaki Çayırbaşı Mahallesi’nde yer alan halk plajının tuvalet, soyunma kabini ve otoparkının Dilkaya Höyüğü ve Ermeni mezarlığı üzerine yapıldığı haberleri basına yansımıştır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, 3 bin yıllık tarihe sahip olan ve Urartu medeniyetinin izlerini taşıyan Dilkaya Höyüğü birinci dereceden sit alanı olarak tarihi ve kültürel açıdan titizlikle korunması gereken bir alandır. Aynı şekilde, 100 yıl öncesine kadar Ermenilerin yoğun olarak yaşadıkları bir bölge ve halk arasında da halen Khorkom denen mahalle, sınırları içinde bulundurduğu manastır ve mezarlığıyla tarihi ve manevi açıdan önemli bir mirasa sahiptir.
Bu alanların sorumsuz şehir politikaları eliyle yok edilmesi, devletin azınlık politikaları düşünüldüğünde maalesef ki şaşırtıcı değildir. Yüz yıldan uzun bir süredir, azınlıklara ait kültürel yapılar devlet tarafından ya el konularak ya da başka bir işlevle kullanılarak yok edilmeye çalışılmıştır. Bu sebepten dolayı, Türkiye’nin her yerinde şu anda eski bir kilise veya gayrimüslim toplumlara ait eski bir okul; cami, spor salonu, kültür merkezi veya sinema salonu olarak kullanılabilmektedir.
Yine üzülerek belirtmem gerekir ki, böylesi dönüşümlere uğrayan yapılar en azından varlıklarını günümüze kadar sürdürebilmişlerdir. Bunları kat be kat aşacak sayıda kültürel yapı, devlet politikası sonucunda, çürümeye terk edilmiş, bizzat yıkılmış veya definecilerin insafına bırakılmıştır. Bundan dolayı, yüz yıllardır bu topraklarda yaşayan bir halkın mirası tamamen yok edilmeye çalışılmış ve yine yüz yıllardır bu toprakların altında yatan bu halkın evlatları mezarlarında bile rahat bırakılmamışlardır.
Van Edremit Belediyesi’ne atanan kayyımın bölgenin tarihi ve manevi mirasına yaptığı saygısızlık, bu anlamda alışıldık, fakat her zamanki gibi ziyadesiyle üzücüdür. Yüz yıllık talan devam etmektedir.
Van Edremit’teki Ermeni mezarlığına ve diğer metruk mezarlıklara hak ettikleri saygıyı göstermeyen kamu görevlilerini kınıyor, bütün yetkili makamları, kültürel mirasımızın korunması için müspet adımlar atmaya çağırıyorum.
Garo PAYLAN
HDP İstanbul Milletvekili
2 Ağustos 2017